هایپالون
پلی اتیلن کلروسولفونه (هایپالون) و کاربردهای آن
تحقیقات بر روی لاستیک پلی اتیلن کلروسولفونه (هایپالون) تقریباً در سال ۱۹۴۰ میلادی توسط شرکت دوپونت انجام گردید.این لاستیک به دلیل داشتن خواص حرارتی نسبتا عالی، خواص مکانیکی خوب، مقاومت در برابر اکسیداسیون، داشتن ثبات و پایداری شیمیایی تحت شرایط اسیدی و بازی عالی، به خوبی شناخته شده است. در ابتدا هدف از تولید این لاستیک، ساخت و تولید پلی اتیلن کلردار شده بود که پخت این لاستیک با استفاده از روشهای پراکسیدی که در آن سالها مورد استفاده قرار می گرفت، کار مشکلی بود. در ادامه تغییراتی در فرایند تولید این لاستیک انجام شد تا به طور همزمان بتوان پلی اتیلن را کلردار و کلروسولفوندار کرد که امکان تولید این لاستیک با استفاده از عوامل پخت گوگردی را مهیا می کرد. امروزه از روش های SOLUTION ، GAS-SOLID و محلول سوسپانسیون آبی استفاده می شود ولی از روش gas-solid در تولید صنعتی استفاده نشده است. ساختار پلی اتیلن کلروسولفونه در شکل ۱ و ساختار هایپالون آلکیلدار شده در شکل ۲ نشان داده شده است.
ساختار اشباع شده پلی اتیلن کلروسولفونه باعث تولید محصولاتی با مقاومت بالا نسبت به حرارت، اوزون، اکسیژن، آب و هوا (عوامل محیطی)، مواد شیمیایی و روغن شد. بعلاوه این لاستیک برای استفاده در محصولات لاستیکی که به رنگ روشن نیاز دارند مناسب است.
پلی اتیلن کلروسولفونه به خاطر وجود درجه حرارت عملیاتی بالا ( تا دمای ۱۵۰) و مقاومت خوبی که نسبت به روغن دارد، منحصر به فرد است. مانند سایر لاستیکهای کلردار شده، مقاومت پلی اتیلن کلروسولفونه در برابر روغن ها با افزایش مقدار کلر در لاستیک، بهبود یافته اما خواصش در درجه حرارت پایین، کاهش می یابد. خواص الکتریکی پلی اتیلن کلروسولفونه برای عایق کاری در ولتاژ پایین و پوشش برای سیم و کابل استفاده می شود. اشتعال پذیری بسیار پایین پلی اتیلن کلروسولفونه موجب شده که به عنوان یک پلیمر عالی برای کابل معدن مورد استفاده قرار گیرد. استحکام خوب و پایداری این لاستیک در هر دو حالت حالت خام و پخت نشده، امکان استفاده از آن را در آسترکردن حوضچه ها و مخازن و سقفها می دهد. بعلاوه شکل ۴ نشان دهنده تاثیر مقدار کلر بر روی خواص این لاستیک است. پلی اتیلن کلروسولفونه دارای مقاومت عالی در برابر مواد شیمیایی، شرایط محیطی، اکسیژن و اوزون است. بعلاوه رنگ پذیری و عدم تغییر رنگ این لاستیک فوق العاده مناسب است. همچنین ترکیبات مختلفی از پلی اتیلن کلروسولفونه موجب به تولید آمیزه هایی با مقاومت سایشی بالا، خواص مکانیکی بالا و عایق الکتریکی مناسب می شود. بعلاوه گونه هایی از هایپالون که دارای ویسکوزیته بالا هستند انواع پرکننده ها و نرم کننده ها را بهتر می پذیرند و فرآیندپذیری آسان تر می شود. ویسکوزیته بالا باعث بوجود آمدن خواص خوب این لاستیک در حالت خام است.
کاربردهای لاستیک پلی اتیلن کلروسولفونه
از این لاستیک در زمینه های زیادی استفاده می شود. مصرف عمده آن در قایق های بادی و بالشتک هوای در هاورکرافت است. از جمله موارد استفاده این لاستیک در انواع شیلنگ های انتقال مواد شیمیایی، انواع روغن ها، پوشش سقف ساختمان ها، بدنه استخرها، درون لوله های انتقال مواد شیمیایی، انواع واشر، لباس های مقاوم به مواد شیمیایی، لباس های مقاوم در برابر نفوذ گازهای خطرناک و غیره است. در ادامه به بررسی چند نمونه از این محصولات پرداخته می شود.
کاربرد لاستیک هایپالون
این لاستیک ها با نام تجاری Hypalonو استاندارد مرجع ASTM D 1418,ISO 1620شناخته میشوند . هایپالون در بسیاری از خواصیت ها نزدیک به نئوپرن است . مقاومت بیشتری در نگهداری رنگ نسبت به نئوپرن دارد . از نظر پایداری در برابر اسیدها، حلالها، اوزون، اکسایش از نئوپرن برتر است.کاربردقطعات لاستیکی این لاستیک بیشتر در مصارف روکش شمع، سیم کویل، روکش پارچه و سیم، روکش سقف، لوله و نقاله انتقال مواد شیمیایی گرم، لباس ضد آتش، شیلنگ های ضد اسید، پوشش داخلی مخازن شیمیایی، واشر ها مورد استفاده قرار میگیرد .
مزایای قطعات لاستیکی هایپالون
مقاوم در برابر اکسیداسیون
مقاوم در برابرازون
مقاوم در برابر هوازدگی
مقاومت سایشی مطلوب
مقاومت در برابر اسید والکل
حفظ رنگ
مقاومت در برابر آب
تاخیر دهندگی اشتعال
مقاومت گرمایی مطلوب
ناتراوایی در برابر گازها
مقاومت در برابر ضربه
مقاومت در برابر رشد برشی
مقاومت در برابر روغن های گیاهی و حیوانی
مقاومت در برابر پارگی
مقاومت در برابر روغن بنزین
مقاومت در برابر حلالهای هیدروکربنی آلیفاتیک
مقاومت شیمیایی ممتاز
مقاومت در برابر بازها
مقاومت در برابر نور خورشید
مقاومت در برابر ترکزایی و خمشی
معایب قطعات لاستیکی هایپالون
انعطاف پذیری محدود در دمای پائین
مانایی فشاری پائین
جهندگی متوسط
مقاومت کم در برابر حلالهای اکسیژن دار
مقاومت کم در برابر هیدروکربن های آروماتیک
